حجیت علم اجمالیحجیت علم اجمالی به صحّت استناد به علم اجمالی اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفحجیت علم اجمالی، به معنای صحت استناد به علم اجمالی است، که لازمه آن، منجزیت و معذریت است. ۲ - دیدگاههادرباره حجیت علم اجمالی سه دیدگاه وجود دارد: ۱. بعضی معتقدند علم اجمالی مطلقا در هیچ موردی حجیت نداشته و در حکم شک بدوی است؛ بنابر این، در مواردی مثل شک در این که ظهر جمعه ، نماز ظهر واجب است یا نماز جمعه ، می‌توان در هر دو طرف علم اجمالی، برائت جاری نمود؛ ۲. گروهی دیگر معتقدند علم اجمالی، فی الجمله در برخی موارد حجت است و مخالفت قطعی با آن حرام می‌باشد، ولی موافقت قطعی با آن واجب نیست؛ بنابر این، در مثال بالا نمی‌توان هم نماز ظهر را ترک کرد و هم نماز جمعه را، هم چنین لازم نیست از باب عمل به احتیاط ، هر دو را به جا آورد؛ ۳. برخی از صاحب نظران اعتقاد دارند که علم اجمالی مانند قطع مطلقا حجت است و بنابراین هم حرمت مخالفت قطعی و هم وجوب موافقت قطعی را ایجاب می‌کند. [۳]
محمدی، علی، شرح رسائل، ج۱، ص۹۱.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۰۶، برگرفته از مقاله «حجیت علم اجمالی». |